Çağdaş Boşnak Edebiyatı Antolojisi

Bosna-Hersek’te çoğunluğu oluşturan Boşnakların zengin bir halk ve yazılı edebiyatı vardır. 1463’te Bosna’nın Osmanlı Devletine katılmasıyla birlikte müslümanlığı kabul eden Boşnaklar geniş bir coğrafyaya yayılan zengin bir edebiyat yarattılar.

Halk edebiyatının en güzel örneği "Hasanaginitsa" (Hasan Ağanın karısı) adlı baladdır. İlk defa, İtalyan filoloğu ve gezi yazarı Alberto Fortis tarafından 1774 yılında Venedik'te yayımlanınca "Hasanaginitsa" birçok folklorcu ve şairin ilgisini çekip Avrupa halk edebiyatının da değerli bir incisi olarak değerlendirilmiştir. J. V. Goethe de bu balada hayran kalmış ve orijinaldeki uyum ile melosu koruyarak bunu Almanca'ya çevirmiş, 1778 yılında yayımlamıştır. J.V. Goethe'nin bu işe girişmesi, "Hasanaginitsa"nın aşağı yukarı bütün Avrupa dillerine çevrilmesine ve Byron, Puşkin, Lermontov, Gerber, J. Grim, Lamartine, Mickieviç, Koptar gibi ünlü yazarların dikkatini çekmesine neden olmuştur. Bu balad, bir halk edebiyatından, başka dillere en çok çevrilen (sadece İngilizce'ye on altı defa) ve üzerine en çok yazı yazılan bir metindir. "Hasanaginitsa" birçok halk bilimcinin Boşnakların halk edebiyatına karşı ilgisini de uyandırmıştır. Buysa Boşnak halk edebiyatının dünya halk edebiyatına girmesine neden olmuştur. Boşnak edebiyatında, Ömer ile Merima, Moriç Kardeşler ve Hıfzı Bey Durmuş ile ilgili baladların da büyük değeri vardır. Destanlarda ise çoğunlukla yiğitlikler, ünlü kişiler arasındaki düellolardan ve sultan adına savaşan Boşnaklardan söz edilir. Çerçelezli Ali, bu destanların en ünlülerinden biridir.