“Batı Kültürü Önünde Hiçbir Saplantım Yok” – Mektuplar (1957 – 2008)

“Batı Kültürü Önünde Hiçbir Saplantım Yok” – Mektuplar (1957 – 2008)

1955 yılında, İstanbul’da “İlişki, Davranış, Sıkıntılara Övgü” isimli sergide başlayıp Paris-İstanbul ekseninde gelişen altmış yıllık bir çizer-yazar dostluğu. Gündelik yaşamın rutinini sanatın, yazının yaratıcı gücüyle kırabilmeyi başarmış iki sanatçı. Yaşamdan sanata, sanattan gene yaşama ya da yaşamın ötesine yazılmış bu mektuplar Yüksel Arslan’la Ferit Edgü’nün duygusal ve entelektüel paylaşımlarının yanı sıra iki muhteşem zihnin aralarında kurduğu aykırı humoru, bu humorun yarattığı bambaşka bir dili de ortaya koyuyor:

“Bizler hakikatin iki yüzü değil miyiz?”
Ferit Edgü’den Yüksel Arslan’a
“Demek sen Goya, ben boya, yahut tersi…”
Yüksel Arslan’dan Ferit Edgü’ye

25 juillet 1975

Sevgili Ferit,

Yarın elimdeki tüm malzemeleri yolluyorum. Yazı, desen ve fotolar. M. [Marc] Moyens1 de yakında, renkli ve siyah-beyaz fotoları yollayacak (darılmamış), sonradan ileteceğim sana.

Gelelim bazı küçük işlere: 1) Bu kitabın çıkacağını, İstanbul’da ellerinde bu devirden resim ve foto bulunanların (bazı adamlarda olduğunu sanıyorum), Ada Yayınları’na başvurmasını ilân etmek: bir taşla, iki kuş dalgası! Orada olsaydım beni hemen ortak olarak alırdın! 2) Orhan’a [Duru] yazdım. Bakalım ne çıkacak ondaki mektuplardan! 3) 1967-1968 ikinci İstanbul devresinden, bazı foto ve desen de ekliyorum kitaba. 4) Bizim çılgın eleştirmen [Sezer]Tansuğ Sanata Yaklaşım adlı kitabını yolladı bana. 1955, 1959 sergileri üzerine yazdıkları (s. 39-40, s. 54-55, s. 75-77) fena değil (Abidin’le [Dino] ilgili yerleri çıkarmak şartıyla). Kesin değil daha. Düşünelim. 5) Mise en page’da, İlk anı, Köpekler (Eleşkirt), Rüya (taşların düşüşü) gibi desenleri, sayfada, yazı içine yerleştirme meselesi! (Bazı desenleri texte’le ilgili yerlere yerleştirmek). 6) 1958’de birlikte çektirdiğimiz İstanbul Hâtırası fotosunu punduna getirip, kitapta bir yere yerleştirmek! Mutlaka! Nefis bir şey! 7) Arkalarına + işareti koyduğum 8 deseni ve fotoları (daha bir süre bende kalması gereken), kitap çıktıktan sonra geri göndermen. Kusura bakma! Diğer desenler sende kalabilir. Şimdilik bu kadar. 3 renkli fotoyu, bir yolunu bulup koyalım kitaba. Dediğim gibi iki gün sonra, biz tatile gidiyoruz. Dönüş, Ağustos sonu.

Demek Ağustos sonu senden cevap bekliyor, gözlerinden öpüyorum. Ne yapıyor Amélie [Edgü]? Onu ve küçük Esma’yı [Edgü] benim tarafımdan gözlerinden öp.

Senin, Arslan