Ansiklopedi – ya da bilimler, sanatlar ve zanaatlar açıklamalı sözlüğü

Gelmiş geçmiş en önemli ansiklopedi, modern ansiklopedilerin babası, seçme maddeleriyle 200 yıl sonra ilk kez Türkçede. Özgün baskıdaki özgün görsel malzemeden geniş çapta yararlandığımız bir ‘özel kitap’.

Çevremizdeki yersel cisimlerin incelenmesinde de, matematik bilgilerin kullanılması, büyük önem taşır. Bu cisimlerde gözlemlediğimiz bütün özelliklerin, şu ya da bu ölçüde kavrayabildiğimiz bağıntıları vardır ve bu bağıntıların bilgisi ya da keşfedilmesi de, ulaşabileceğimiz biricik amaçtır ve dolayısıyla kendimize seçmemiz gereken biricik amaç da budur. Öyleyse, doğayı, bulanık ve keyfi varsayımlarla bilip tanımayı umut edemeyiz; doğanın bilgisine, fenomenlerin düşünüme dayanan incelenmesiyle; bunları birbiriyle karşılaştırmak yoluyla; çok sayıdaki fenomeni, bunların ilkesi olarak görebileceğimiz tek bir fenomene elden geldiğince indirgemeyi sağlayacak sanatla bu bilgiye ulaşmayı umut edebiliriz. Gerçekten de, bir bilimin ilkelerinin sayısı ne kadar azaltılırsa, bu ilkelere o kadar genişlik kazandırılmış olur; çünkü bir bilimin inceleme nesnesi, zorunlu olarak belirlenmiş olduğundan, bu nesneye uygulanan ilkeler ne kadar az sayıda olurlarsa o kadar verimli olurlar. Bu ilkelerin daha kolay kavranmalarını da sağlayan bu indirgeme gerçek sistemli düşünüştür ve çoğunlukla uyuşmadığı sistem düşünüşü ile karıştırılmamalıdır. İlerde bu konu üzerinde uzun uzadıya duracağız.